Op een spoorcomplex in Amersfoort is deze maand een grootschalige in situ sanering gestart. Met meer dan 160 sensorgestuurde pompen wordt een grote hoeveelheid teer uit de bodem verwijderd. Aveco de Bondt dacht mee over de saneringsaanpak, monitort de verspreiding van de verontreiniging en verzorgt de milieukundige begeleiding (verificatie) van de sanering.
De saneringssite ligt ten noordwesten van station Amersfoort Centraal. Hier stond vroeger een ‘vetgasfabriek’. In deze fabriek werd gas gemaakt om treinstellen mee te verlichten. Dat gebeurde door ‘gasolie’ te verhitten. Teer dat daarbij als restproduct overbleef, werd geloosd in bassins en infiltratiesloten. Daardoor is de bodem zwaar verontreinigd met stoffen uit de stofgroepen polycyclische aromatische koolwaterstoffen, minerale olie en vluchtige aromaten.
De teer is zwaarder dan water en tot grote diepte weggezakt. Een deel van de teer is opgelost en daardoor is een grote grondwaterverontreiniging ontstaan met vooral benzeen en naftaleen op vele honderden meters afstand van de bronlocaties en tot op circa 60 meter diepte. “Het teer is door de jaren heen weggezakt door de verschillende bodemlagen. Er bevindt zich een forse bel met puur product op de Eemlaag. Dat is wat we nu gaan aanpakken in opdracht van de gemeente Amersfoort”, vertelt projectleider Antoine Booms.
Dat gebeurt met een teeronttrekkingssysteem dat bestaat uit tientallen bronnen die gemiddeld zo’n 12 meter diep zijn. In ruim 160 bronnen hangt een sensorgestuurde pomp. De sensor meet of er teer aanwezig is en pompt dan het product omhoog naar één van de vier pompunits. Ruim 24 kilometer aan leidingen verbindt de bronnen met de aansturings- en opslagunits.
Aveco de Bondt is al sinds 2010 betrokken bij het project in Amersfoort. In eerste instantie is onderzoek gedaan naar de bronlocaties en de omvang van de zaklaag. In tweede instantie richtte het onderzoek zich op de eigenschappen van de teer en naar manieren om deze zo effectief mogelijk te verwijderen. Ook monitort milieukundig begeleider Patrick Broekhuizen al jarenlang de grondwaterverontreiniging, door systematisch grondwatermonsters te nemen op een groot aantal locaties rond de voormalige vetgasfabriek.
Op basis van het onderzoek zijn in bouwteamverband uitvoeringsplannen opgesteld voor het verwijderen van het teer op de Eemlaag. Specialisten van Aveco de Bondt dachten daarbij samen met diverse experts van Bodembeheer Nederland, Infrasoil, KWR, SUEZ en TTE na over de optimale saneringsaanpak. Ook de regionale omgevingsdienst (RUD) had een meedenkende rol. Aveco de Bondt bracht in dit team onder meer expertise in geohydrologie in en ervaring uit eerdere projecten in Dordrecht en Utrecht, waar ook zaklagen aanwezig zijn.
Na jarenlange voorbereiding is de daadwerkelijke sanering inmiddels gestart met een testfase. Aveco de Bondt verzorgt daarbij de milieukundige begeleiding conform BRL6002. Booms: “Onze grote kracht bij zulk soort complexe in situ saneringen is dat we niet alleen de benodigde kennis in huis hebben, maar ook een zeer ervaren en stabiel team. We werken al sinds 2010 met dezelfde collega’s aan dit project. Dat draagt bij aan een goede samenwerking met alle partners in dit project en draagvlak voor de aanpak bij de gemeente Amersfoort als opdrachtgever en de regionale omgevingsdienst (RUD) als toezichthouder.”