icon-arrow-aveco icon-arrow icon-facebook icon-linkedin icon-mail icon-mail-company icon-phone icon-twitter icon-whatsapp icon-share icon-link icon-download icon-youtube icon-flickr icon-search icon-close icon-filter icon-round-close icon-vcard paper-plane icon-footprint icon-faq icon-maps Vimeo

Effectief water vasthouden op en rond de Veluwe

Actueel · 21 november 2022

Wat zijn effectieve manieren om meer regenwater vast te houden in vrij afwaterende gebieden? Met deze vraag kwam Waterschap Vallei en Veluwe bij Aveco de Bondt. Het Waterschap ontwikkelt een aanpak om haar watersysteem klimaatbestending te maken. Behalve hevige buien, moet het systeem ook droge periodes, zoals de zomers van afgelopen jaren aankunnen. Wij hebben geholpen met het in kaart brengen van effectieve maatregelen om water vast te houden, passend bij de uitdagingen van deze tijd én de omgeving.

Op en rond de Veluwe ligt een vrij afwaterend watersysteem, bestaande uit beken, sprengen en waterlopen. Het watersysteem zorgt van oudsher voor de afvoer van regenwater. De praktijk wijst uit dat afvoer van regenwater maar tot op zekere hoogte wenselijk is. Grondwater moet voldoende aangevuld worden om het watersysteem duurzaam op orde te houden. Wij hebben aan de hand van een modelstudie voor vier beken uitgezocht op welke wijze water vastgehouden kan worden.

Stap 1 – Doorrekenen en visualisatie huidig systeem

Eerst rekenen we voor een maatgevende neerslaggebeurtenis de beken in de huidige situatie door en visualiseren de afwatering. We kijken niet alleen naar de stroming in de waterlopen, maar ook naar maaiveldstroming en de wijze waarop het regenwater de beek bereikt. Daarbij brengen we waterdiepte, stroomvolume, afstromend oppervlak en gebiedsafvoer in kaart. Locaties waar veel water tot afstroming komt, of juist verzamelt, worden daarbij inzichtelijk. De resultaten leiden tot herkenning bij gebiedsbeheerders, maar geven ook een aanvullend inzicht op de reactie van het watersysteem tijdens een maatgevende neerslaggebeurtenis.

Stap 2 – Inbouwen maatregelen

Nadat de huidige situatie in beeld is gebracht, rekenen we 3 generieke maatregelpakketten door. De maatregelen liggen op maaiveld, in de detailontwatering en in het hoofdwatersysteem. Voorbeelden van maatregelen zijn verhogingen of verlagingen van het maaiveld langs watergangen, het dichtzetten van duikers in detailontwatering en het verkleinen van het doorstroomprofiel in het hoofdwatersysteem. Omdat we de grote gebieden op hoge resolutie doorrekenen, zijn lokale effecten goed zichtbaar. Bijvoorbeeld dat meer water op velden naast de beek bovenstrooms blijft staan en niet direct via de beek wordt afgevoerd. Omdat we wel het hele systeem doorrekenen, van bovenloop tot benedenloop, is ook goed zichtbaar wat de effecten benedenstrooms zijn, namelijk een lagere piekafvoer en daardoor minder wateroverlastlocaties.

Resultaten: inzicht in mogelijkheden om bovenstrooms water vast te houden.

Voor de vier beken (de Grift, de Voorsterbeek, de Barneveldse Beek en de Lunterse Beek), blijkt dat geomorfologie, bodem en landschap veel invloed hebben op de effectiviteit van verschillende maatregelen om bovenstrooms water vast te houden. Door de informatie op kaart te ontsluiten, is nu inzichtelijk welke maatregelen op welke locaties effectief zijn.

 

Het waterschap is blij met de inzichten die het onderzoek geeft. Het onderzoek maakt de rol van oppervlakkige afstroming in de verwerking van regenwater duidelijk en biedt nieuwe inzichten op basis waarvan de opgave en de urgentie om water te vast te houden is bevestigd. Een goede samenwerking met Waterschap, gebruikmakend van de software van Tygron, heeft geleid tot een vernieuwende aanpak voor het tegengaan van verdroging op stroomgebiedsschaal. Zoek jij ook een oplossing voor integraal waterbeheer. We denken graag mee over het toekomstbestendig maken van jouw watersysteem.

Visualisatie modelstudie.png
Wil je meer weten over integraal waterbeheer? Vraag het Thijs!
ir. Thijs  Visser
ir. Thijs Visser
Senior adviseur Stedelijk & Landelijk water
T +31 6 510 85 947
tvisser@avecodebondt.nl